025. Blauwe reiger

Ardea cinerea Linnaeus 1758. Eng. grey heron. Ned. blauwe reiger. Latijn cinereus betekende askleurig, ook wel: grijs. De blauwe reiger is dus een ‘askleurige’, een vogel met de grijze kleur van de as van een sigaar (Latijn cinis: as). Naar de blauwgrijze bovenkant is hij in vele talen benoemd, hoewel in oudere namen vaker naar het grijze dan naar het blauwe. In Nederland was er in 1363 grauwe reyger. Belon 1555 had Frans heron cendré: askleurige reiger, en heron gris. Gesner 1555 schrijft dat hij vaak alleen ‘reiger’ wordt genoemd, maar dat soms ‘grauw’ en ‘blauw’ worden toegevoegd (“aut cinereae coeruleaeque cognomen adijcitur”, p.205). ‘De Duitsers noemen hem grauwer reiger en blauwer reiger’. Gesner zelf noemt hem ardea cinerea, een naam die via Ray 1694 bij Linnaeus terechtkomt. De nadruk op grijs is terecht: de bovenkant is eerder grijs dan blauw, bovendien maakt de vogel vaak algeheel een grijze indruk, in het bijzonder bij grijs weer. Maar grijs doet ook tekort aan de rest van de kleuren, zeker in de lente. ‘Asgrijze reiger’ gaat via Plinius terug op Aristoteles. Deze had Grieks erodios pellos, 'loodkleurige', dus donkergrijze reiger (voor erodios zie bij ardea). Gezien de kleur kon ook de kwak, nycticorax nycticorax, maar Aristoteles schrijft dat hij overdag actief is: de kwak jaagt vooral ’s nachts. Bron: WNVE website Schilderij naar een eigen foto; van 11-08-2021